Бугарија доби зелено светло од ЕУ: Левот се заменува со евро

Бугарија вчера доби одобрение од челниците на Европската унија да ја прифати заедничката европска валута почнувајќи од 1 јануари 2026 година.

Собраните лидери на Самитот на ЕУ во Брисел го поддржаа предлогот на Европската комисија, со што на Бугарија ќе ѝ се овозможи да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро. Претходно имаше намера да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.

Оваа балканска држава е дел од ЕУ од 2007 година и претставува прва земја која го воведува еврото по Хрватска во 2023 година.

Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) допрва треба да бидат консултирани во врска со потребните законски измени пред бугарските граѓани да можат да плаќаат во евра, но овие чекори се сметаат за формалности.

Бугарија, која е една од посиромашните држави во ЕУ, сè уште се наоѓа на дното од блокот од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.

Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви. Комисијата неодамна изјави дека очекува инфлацијата да биде 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што резултираше со позитивна оценка за Софија.

Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со насилни протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Беа фрлени молотови коктели и јајца.

Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови барајќи задржување на левот поради страв дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.

Противниците на еврото собраа 604,000 потписи во корист на референдум за воведување на единствената валута, но бугарскиот Парламент го отфрли референдумот двапати, во 2023 година и во мај 2025 година.

Според анкетата спроведена кон средината на мај од страна на бугарскиот институт Мјара, повеќе од половина од сите возрасни (54,9 проценти) се противат на воведувањето на единствената валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4 проценти) се за приклучување кон еврозоната следната година.